DE 10 FAIRTRADEPRINCIPES VOOR EEN BETERE WERELD
1. Kansen (blijven) bieden aan producenten in ontwikkelingslanden (Opportunity)
Producenten blijvend toegang bieden tot de westerse markt vraagt om voorlichting, begeleiding en zo nodig financiële ondersteuning door de importeurs. Een voorbeeld daarvan zien we in een van de droogste gebieden van Zimbabwe, waar via de Zienzele Foundation workshops voor vrouwen gegeven worden, zodat zij met hun producten op trends van de westerse markt kunnen aansluiten en op de hoogte zijn van exportregels.
2. Eerlijke handelsvoorwaarden (Fairness)
Een belangrijk speerpunt in het maatschappelijk verantwoord ondernemen is het streven om voor producten een prijs te betalen die in de juiste verhouding staat tot de werkelijke kosten, met een leefbaar loon voor elke werknemer. Zo zijn er importeurs die bijvoorbeeld de vorming van coöperaties bevorderen, waardoor betere onderhandelingsposities ontstaan voor de producenten.
3. Transparantie (Accountability)
Er moet absolute openheid zijn en communicatie over de geldstromen van alle schakels in de keten van productie tot in de winkel. Dit wordt gewaarborgd door deskundigen die toegang hebben tot alle benodigde financiële informatie. Importeur Kinta bijvoorbeeld bezoekt zijn producenten in o.a. Vietnam en de Filipijnen meerdere keren per jaar voor overleg. Die wijze van werken wordt in toenemende mate door importeurs belangrijk gevonden.
4. Verantwoorde prijzen (Fair price)
De koffiemarkt is een goed voorbeeld. Kwaliteitskoffie voor een eerlijke ( en ook gegarandeerde) prijs maakt dat koffieboeren zich op eigen kracht verder kunnen ontwikkelen. Fairtrade Nederland (voorheen bekend als Max Havelaar) werkt hier continu aan. Een leefbaar inkomen voor alle medewerkers en de mogelijkheid zich te kunnen ontwikkelen tot gelijkwaardige winstgevende partners zijn in deze strijd cruciale speerpunten.
5. Geen kinder- of gedwongen arbeid (No Childforced labour)
Kinderarbeid en gedwongen arbeid zijn in strijd met de mensenrechten. Onder de 16 jaar is arbeid niet toegestaan. Als kinderen die ouder zijn dan 16 jaar in het productieproces mee gaan werken mag dit in geen geval ten koste gaan van scholing, gezondheid en sporten. De importeurs van Sarana ondersteunen bijvoorbeeld producentenfamilies extra, zodat de kinderen toegang krijgen tot onderwijs, sport en spel. Een ander voorbeeld is het streven naar “slaafvrije chocola”, dat hoog in het vaandel van Tony’s Chocolonely staat.
6. Gelijke kansen voor mannen en vrouwen (No Discrimination)
Gelijke kansen, rechten en beloning voor mannen en vrouwen vormen een belangrijk streven in het fairtradeproces. Een van de millenniumdoelen (dat in 2015 evenveel meisjes als jongens naar school gaan) is helaas (nog) steeds niet gehaald.
7. Verantwoorde arbeidsomstandigheden. (Health & Safety)
Een fairtrade bedrijf biedt een goede, veilige en menswaardige werkomgeving, acceptabele werktijden en een leefbaar loon. Dat is de norm voor fairtrade ondernemingen. Zo begeleidt The Twining Company bijvoorbeeld de producenten in Tunesië, Indonesië en Kenia, die het prachtige aardewerk en de olijvenhouten schalen en planken voor hen maken, voortdurend om het criterium “oorspronkelijk, uniek en handgemaakt” in goede omstandigheden waar te kunnen maken.
8. Capaciteitsopbouw door langdurige contracten. (Development)
Vanuit de fairtradegedachte is het streven van de importeurs zoveel mogelijk langlopende contracten met producenten aan te gaan. Zo wordt de producenten meer zekerheid gegeven, zodat ze kunnen uitbreiden en investeren in hun toekomst. De makers van vrolijk gekleurd keramiek uit Mexico zijn daarvan een goed voorbeeld. Importeur Esperanza onderhoudt al meer dan 30 jaar een goede werkrelatie met hen.
9. Uitdragen van de fairtradegedachte (Promotion)
Wereldwinkels en de importeurs bij wie zij hun producten inkopen, zijn bij uitstek uitdragers van de fairtradegedachte. Het ultieme doel is en blijft het bevorderen van eerlijke handel en het verbeteren van de arbeidsomstandigheden van producenten in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. In de Wereldwinkel worden artikelen verkocht die voldoen aan de tien fairtradecriteria van de WFTO, Daarnaast is er natuurlijk ruimte voor landelijke acties van Unicef, Novib en Amnesty International en voor producten, die weliswaar in eigen land geproduceerd worden, maar waarvan een deel van de opbrengst wordt gebruikt voor investeringen in juist de eerder genoemde landen.
10. Zorg voor het milieu (Environment)
